اسلام آباد – 19 ڊسمبر (اي پي پي) وزيراعظم عمران خان چيو آهي ته هڪ مستحڪم افغانستان ئي خطي جي ل??ءِ بهتر آهي، افغانستا?? جي موجوده صورتحال انتهائي سنگين آهي، افغان عوام جي مدد ڪرڻ جي ل??ءِ فوري قدم?? جي ضرورت آهي، افغانستان مان پاڙيسري ملڪن ۾ پناهگير?? جي اچڻ کي روڪڻ جي ل??ءِ افغانستان ۾ مستحڪم حڪومت ضروري آهي، پاڪستان اڳ ۾ ئي 30 لک کان وڌيڪ افغان پناهگير?? جي چئن ڏهاڪن کان ميزباني ڪري رهيو آهي، هر معاشري ۾ انساني ۽ عورت?? جي حقن جو تصور مختلف آهي، اسان کي انهن حق?? جي حوالي سان حساسيت جو ادراڪ ڪرڻو پوندو، جيڪڏهن ڪا حڪومت پنهنجي ملازمن، طبي عملي کي پگهارون نه ٿي ڏئي سگهي ته اها مستحڪم نه ٿي رهي سگهي، اسلامي تعاون تنظيم جي ميمبر ملڪن کي فلسطين ۽ ڪشمير جي تڪرار جي حل لاءِ لاڳاپيل قراردادن تي زور ڏيڻ گهرجي، اسلامو فوبيا هڪ اهم مسئلو آهي، نائن اليون کانپوءِ اهو خطرناڪ حد تائين وڌي چڪو آهي، او آءِ سي ا?? جي خاتمي ل??ءِ پنهنجو ڪردار ادا ڪري، افغانستا?? جي موجوده بحران مان نڪرڻ جي ل??ءِ پرڏيهي وزيرن واري ڪائونسل ٺوس حڪمت عملي جوڙي، اميد آهي ته او آءِ سي پرامن افغانستان جي ل??ءِ پنهنجو ڪردار ادا ڪندي. هو اسلامي تعاون تنظيم (او آءِ سي) جي پرڏيهي وزيرن واري ڪائونسل جي 17 هين اجلاس کي خطاب ڪري رهيو هو. اجلاس کي او آءِ سي جي سيڪريٽري جنرل حسين ابراهيم طحيٰ، اسلامي ترقياتي بئنڪ جي چيئرمين ڊاڪٽر محمد سلمان الجاسر، گڏيل قوم?? جي انساني حقن بابت ڊپٽي جنرل سيڪريٽري، سعودي عرب جي پرڏيهي وزير شهزاده فيصل بن فرحان، ترڪيءَ جي پرڏيهي وزير ميولت ڪائوسگلو، ارد?? جي پرڏيهي وزير ايمن الصفدي، نائجير جي پرڏيهي وزير يوسف محمد ۽ پرڏيهي وزير شاهه محمود قريشي پڻ خطاب ڪيو. وزيراعظم عمران خان سمورن شرڪت ڪندڙ?? جي آجيان ڪندي چيو ته اسلامي تعاون تنظيم جو هي غيرمعمولي اجلاس افغانستا?? جي موجوده بحران تي غور جي ل??ءِ طلب ڪيو ويو آهي. جيتريون مشڪلاتون افغانستا?? جي عوام ڏٺيون ڪنهن ٻئي ناهن ڏٺيون. افغانستا?? جي حالت?? جي ڪري سڀ کان وڌيڪ نقصان پاڪستان کنيو، افغانستان چار ڏهاڪن کان گهرو ويڙهه جو شڪار آهي، هتا?? جي هڪ وڏي آبادي لڏپلاڻ ڪئي. دن??ا جي ڪنهن ملڪ افغانستان کان وڌيڪ مسئلا ناهن ڏٺا. هن چيو ته اها ??الهه اطمينان جوڳي آهي ته ڪانفرنس ۾ شريڪ سمورا مهمان افغانستا?? جي صورتحال کان آگاهه آهن. هن چيو ته افغانستان جو بئنڪنگ جو نظام جمود جو شڪار آهي، ڪنهن به ملڪ جي بئنڪنگ جي نظام ۾ جمود سان ان ملڪ ۾ استحڪام نه ٿو اچي سگهي. افغانستان جو مسئلو 4 ڪروڙ انسانن جو مسئلو آهي. افغانستا?? جي موجوده بحران ۾ اڳ ۾ ئي دير ٿي چڪي آهي. هتي قائم ٿيندڙ ٺوس حڪومت جي عبوري پرڏيهي وزير لاڳو ڪيل ٽن شرط?? جي حل جي عزم جو اعلان ڪيو. وزيراعظم چيو ته هر معاشري ۾ انساني حقن ۽ عورت?? جي حقن جو تصور آهي. پاڪستان ۾ خيبرپختونخواهه جو ڪلچر افغانستان سان هڪ جهڙائي رکندڙ آهي. شهري ۽ ڳوٺاڻن علائق?? جي ڪلچر ۾ واضح فرق آهي. پشاور جو ڪلچر افغانستان سان ملندڙ پاڪستا?? جي شهرن کان مختلف آهي. اسان کي انساني ۽ عورت?? جي حق?? جي حوالي سان حساسيت جو ادراڪ ڪرڻ گهرجي. هن چيو ته افغانستان ۾ حڪومت وٽ پنهنجي ملازمن ايستائين جو ڊاڪٽرن ۽ طبي عملي کي ڏيڻ جي ل??ءِ پگهارون نه آهن. اهڙي طرح ڪا حڪومت مستحڪم نه ٿي رهي سگهي. افغانستان مان پاڪستان ۾ دهشتگردي جي روڪٿام جي ل??ءِ اتي هڪ مستحڪم حڪومت جي ضرورت آهي. پاڪستان افغان جنگ کانپوءِ 80 هزار جاني?? جي قرباني ڏني آهي. 100 ارب ڊالر کان وڌيڪ معاشي نقصان کنيو. 30 لک کان وڌيڪ افغان پناهگير?? جي مسلسل چار ڏهاڪن کان ميزباني ڪري رهيو آهي. جيڪڏهن افغانستان ۾ امن ۽ استحڪام نه آيو ته وڌيڪ پناهگير اچي سگهن ٿا. پوري دن??ا کي پناهگيرن جو مسئلو درپيش آهي. ايران به افغانستان ۾ عدم استحڪام جي ڪري وڌيڪ پناهگيرن کي منهن نه ٿو ڏئي سگهي. وزيراعظم چيو ته جيڪڏهن ترقي يافته ملڪن جي ل??ءِ پناهگير مسئلو آهي ته پاڪستان جهڙا غريب ملڪ ڪيئن لکين پناهگير?? جي ميزباني برداشت ڪري سگهن ٿا. اميد آهي ته او آءِ سي پرامن افغانستان جي ل??ءِ پنهنجو ڪردار ادا ڪندي. وزيراعظم چيو ته اسلامي ترقياتي بئنڪ جي چيئرمين پاران فوري ۽ ڊگهي مدي وارا قدم اهم آهن. هن چيو ته اسلامي تعاون تنظيم جا پرڏيهي وزير افغانستا?? جي موجوده بحرا?? جي حل لاءِ هڪ واضح روڊ ميپ سان سامهون اچن ته جيئن افغانستان ۾ ان بحران جو خاتمو ممڪن ٿي سگهي. وزيراعظم چيو ته ڪشمير ۽ فلسطي?? جي عوام اسان طرف ڏس?? رهي آهي. انهن جا انساني ۽ جمهوري حق پائمال ڪيا پيا وڃن. انهن کي گڏيل قومن پاران ڏنل حقن تي پڻ عملدرآمد نه ٿي سگهيو. اسان کي اسلامي تعاون تنظيم جي فورم تان ان حوالي سان به ڪردار ادا ڪرڻو پوندو. وزيراعظم چيو ته اسلامو فوبيا دن??ا ۾ تمام وڏو مسئلو آهي. ا?? جي شروعات نائن اليون کانپوءِ ٿي جيڪو هاڻي خطرناڪ حد تائين پهچي چڪو آهي، نيوزيلينڊ جي هڪ مسجد ۾ 50 کان وڌيڪ مسلمانن کي شهيد ڪيو ويو اولهه ۾ اسلام جي پيغام کان آگاهي نه آهي جنهن سان اسلام جو فهم نه هجڻ جي ڪري خال وڌي رهيو آهي. او آءِ سي جي ل??ءِ اها ??الهه اهم آهي ته اها ان حوالي سان پنهنجو ڪردار ادا ڪري. اولهه اسلام جي خلاف پروپئگنڊه ڪري ٿو، رحمت للعالمين اٿارٽي سڄي دن??ا جي مسلمان دانشورن سان مشاورت ڪري ان جو جواب ڏيندي. وزيراعظم چيو ته اسان رحمت للعالمين اٿارٽي ٺاهي آهي. اها اٿارٽي سڄي دن??ا جي مسلمان اسڪالرز سان مشاورت ڪري اسلام جي حقيقي تشخص کي اجاگر ڪندي. هن چيو ته اسلام هڪ آهي ۽ اهو اسلام اسا?? جي نبي ڪريم ﷺ جو آهي، نبي ڪريم ﷺ دن??ا جي سمورن انسانن جي ل??ءِ رحمت للعالمين آهن، جهڙي طرح الله تعاليٰ سمورن انسانن جي ل??ءِ رب العالمين آهي اهڙي طرح حضور ﷺ رحمت للعالمين آهن. هن چيو ته اسان کي رحمت للعالمين اٿارٽي سان سڄي دن??ا ۾ اسلام جو اصل تصور اجاگر ڪرڻو آهي. هن او آءِ سي جي ميمبر ملڪن کي چيو ته اهي افغانستان کي بحران مان ڪڍڻ جي ل??ءِ ٺوس حڪمت عملي جوڙين، افغانستا?? جي مدد ڪرڻ اسان جو مذهبي فرض آهي، افغانستا?? جي وڏي آبادي غربت جي لڪير کان هيٺ آهي، اهو افغان عوام جي بقاءَ جو مسئلو آهي، افغان عوام جي مدد ڪرڻ جي ل??ءِ فوري قدم?? جي ضرورت آهي، افغانستا?? جي موجوده صورتحال انتهائي سنگين آهي. هن چيو ته پوري دن??ا وانگر اسا?? جي معيشت به ڪورونا کان متاثر ٿي آهي.